Skip to main content
  • Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden:

    Mindfulness in de natuur

Mindfulness in de natuur. Ervaar de wondere wereld van het bosbaden: shinrin-yoku

Shinrin-yoku? Dat klinkt als sushi? Of als een nieuw gezondheidsdrankje? Niets is minder waar: Shinrin-yoku is de japanse term voor bosbaden. In dit artikel vertel ik je er alles over. Je weet vast al wel dat de natuur positieve effecten heeft op je gezondheid en mentale welbevinden, maar waarom zou je je mindfulness oefeningen niet lekker in het bos doen? En wat betekent dat bosbaden nou precies? Hoe vaak moet je dat doen? Welke oefeningen zijn er? Ik geef ook leestips en inspiratie om hier zelf mee aan de slag te gaan.

Krista

Shinrin betekent bos
Yoku betekent zich baden

Wat is shinrin-yoku?

Shinrin-yoku is letterlijk vertaald bosbaden. Niet in een bosbad of meertje zwemmen of poedelen, nee, je werkelijk onderdompelen in het bos. Kijk, je kunt een wandeling maken in het bos of de natuur. Je kunt ook een stapje verder gaan en heel je lijf en zintuigen de natuur laten ervaren. Voelen, ruiken, horen zoals je nog nooit hebt gedaan! Dat is shinrin-yoku.

De term shinrin-yoku werd voor het eerst in 1982 gebruikt door de directeur van het Japanse Instituut voor Bosbouw. Hij zei dat regelmatig 'baden' in het groen grote gezondheidsvoordelen heeft.

Mindfulness in de natuur. Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden: shinrin-yoku
Mindfulness in de natuur. Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden: shinrin-yoku
Mindfulness in de natuur. Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden: shinrin-yoku

Wat zijn de gezondheids-effecten van shinrin-yoku en mindfulness in de natuur?

Er zijn in de jaren '80 van de vorige eeuw wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de effecten van shinrin-yoku op de gezondheid. De onderzoeken concludeerden dat het bosbaden inderdaad een goede werking heeft voor ontspanning en stressverlaging!

De gezondheidseffecten van shinrin-yoku zijn het Japanse geheim voor beter slapen, minder stress en een gezond, gelukkig leven. Aldus Francesc Miralles en Héctor García, de schrijvers van het boek Shinrin-yoku en de eerder verschenen bestseller Ikigai.

De schrijvers van het boek zijn naar Japan gereisd en begonnen hun reis in het dorpje Ogimi, Okinawa. Dat is het dorpje met de oudste mensen ter wereld. Midden in de natuur. De eerste conclusie was dat de natuur essentieel is voor een lang leven. Miralles en García deden onderzoek bij de oudjes en vroegen naar hun eetgewoonten, lichaamsbeweging, relaties met familie en de buren én natuurlijk hun ikigai. Dat is waar je 's morgens je bed voor uitkomt.

Het is een interessant boek wat Miralles en García hebben geschreven. Japan is een land waarin veel mensen in de steden wonen, maar waarin de natuur ook een belangrijke rol speelt. Een voorbeeld is de blijdschap en feesten die ontstaan als de eerste kersenbloesem in bloei staat! Of de kunst van wabi-sabi, waarbij de vergankelijkheid en imperfectie van de natuur onderwerp is. Tempels worden vaak onder een boom gebouwd, van hout en andere natuurlijke elementen, om te benadrukken dat ze onderdeel zijn van de natuur.

Bij veel Japanners is het hollen of stilstaan. Je gaat daar niet eerder van je werk naar huis, dan je baas. Dus menigeen zit tot bijna middennacht achter zijn bureau in de grote stad. De ongeschreven regels putten de mensen werkelijk uit; zo is het ook normaal om na je werk nog samen de kroeg in te gaan. Niet gek dus dat er een tegenbeweging is ontstaan van het bosbaden.

De natuur als medicijn

Bosbaden en mindfulness oefenen in de natuur helpen je dus bij een gezond bestaan. Waarin je bewust omgaat met je lijf, mentale gezondheid, de natuur en milieu. Je kunt het preventieve geneeskunde noemen. Een actief en mindful leven met gezonde voeding helpt. Zorgverzekeraars in Japan vergoeden zelfs het vervoer naar de groene gebieden in Japan en de gidsen! Echte gezondheidsbevordering dus.

De rustgevende werking van de natuur valt onder andere te verklaren met scheikunde. Het zijn phytonciden die een rustgevende werking hebben op onze gezondheid. Phytonciden zijn stoffen die planten en bomen (vooral naaldbomen) uitscheiden om zich te beschermen tegen bijvoorbeeld insecten. Als gif bedoeld, met zeer fijne eigenschappen. Er wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de werking van deze stoffen, maar één ding is duidelijk, als wij dat inademen geeft het een boost voor het immuunsysteem, de bloeddruk, hartslag en stresshormonen.

'Je bent onderdeel van wat het universum doet, zoals een golf onderdeel is van wat de oceaan doet.'
Alan Watts

Mindfulness in de natuur. Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden: Shinrin Yoku

De gezondheids-effecten van bosbaden zoals beschreven door Miralles en García (2018)

Waarom shinrin-yoku goed is voor de hersenen:

  • Shinrin-yoku helpt meer gelukshormonen te produceren
  • Vermindert agressie en stemmingswisselingen
  • Bevordert het herstel van beschadigd weefsel
  • Verkleint de kans op dementie

Waarom shinrin-yoku goed is voor de ogen:

  • Ontspant en herstelt het gezichtsvermogen, vooral bij mensen die veel beeldschermwerk doen

Het effect van shinrin-yoku op de spijsvertering:

  • Wandelen verbetert de spijsvertering

Het effect van shinrin-yoku op het immuunsysteem:

  • Met mindfulness in de natuur verbetert het immuunsysteem, wat in een betere weerstand tegen ziekte resulteert

Het effect van shinrin-yoku op het hart:

  • Shinrin-yoku draagt bij aan het verlagen van de bloeddruk en de hartslag

Andere therapeutische effecten van bosbaden zijn:

  • Bevordering van innerlijke rust, verbetering van het concentratievermogen en bevordering van een goede nachtrust.

Is shinrin-yoku een vorm van mindfulness?

Shinrin-yoku is zéker een vorm van mindfulness! En je hebt niet eens een bos nodig. In een stadspark of je eigen achtertuin kan je ook genieten. In het hier en nu. Je wandelt om te wandelen. Aanwezig te zijn. Dat is de oefening. Te voelen, te luisteren, zien en te beseffen hoe groots het leven is.
Je komt uit je hoofd in je eigen innerlijke stilte.

Wat heb je nodig voor mindfulness in de natuur?

Behalve een bos en jezelf, heb je niks nodig;-)

Hieronder nog wel wat tips!

Tips om shinrin-yoku te beoefenen

Je gaat het bos in als jezelf en komt als een ander mens het bos uit. Dat is de transformatie die Miralles en García aan het bosbaden toeschrijven. Transformatie in hart en ziel. Meer balans en meer creativiteit. De tijd die je erin steekt is altijd de moeite waard. Ben jij ooit het bos in geweest, waarbij je achteraf dacht: "Neh, dat was nou niet de moeite waard, zonde van de tijd?"
Vast niet!

Hier geef ik je wat tips om mindfulness in de natuur te beoefenen:

  • Verwonder! Kijk als een kind en ontdek de schoonheid van de natuur
  • Zet al je zintuigen aan. Ruik, proef, voel, luister
  • Geef je volledig over aan de ervaring
  • Wees je bewust van elke stap en voel de wind, de zon, je voeten, je ademhaling. Haal rustig en diep adem
  • Loop eens op blote voeten
  • Neem de tijd. Minimaal 2 uur. Heb je geen tijd op een bepaald moment, neem dan de tijd die je wel hebt
  • Doe het minimaal één keer per week
  • Wees stil. Ben je in een groepje, maak dan afspraken over de stilte
  • Ben je met een groep (max 8 personen) neem dan een talking stick mee. Degene die wat wil zeggen, pakt de stok. De anderen luisteren en reageren niet (!)
  • Zet je telefoon uit
  • Probeer een pad te vinden wat is omringd door natuur en stilte. Kom je een ander pad tegen, volg dan je intuïtie
  • Haast je niet, wandel rustig
  • Snuif de geuren op en geniet van de geluiden van het bos
  • Laat je gedachten komen en gaan. Herken de gedachten en geef ze mee aan de wolken
  • Voel dat je onderdeel bent van het grote geheel. Van het bos, de natuur en alles wat is
  • Lukt het om yugen te voelen? (uitleg staat hieronder op de pagina)
  • Lukt het om niet aan de tijd te denken?
  • Schrijf je inzichten op. Neem dus een notitieboekje mee
  • Bouw een vriendschap op met het bos, zoals Natascha Boudewijn beschrijft in haar boek 'Het kleine shinrin-yoku boek'. Boudewijn maakt gebruik van zogenaamde uitnodigingen die je uitnodigen je tempo te verlagen en de stilte in jezelf te ervaren. De uitnodigingen zijn oefeningen waarmee je in contact komt met het bos en jezelf
  • Kleed je goed. Liefst in laagjes
  • Neem genoeg water mee, of nog liever, warme thee!
  • Ga eens op pad met een shinrin-yoku-gids zoals Brenda Boela van Mori-Academy.

Verwonder
Vertraag
Dompel je onder in de natuur

Shinrin-yoku oefeningen - mindfulness in de natuur

Weet dat iedereen dit kan!

3 shinrin-yoku oefeningen:

  1. Ga minimaal een uur dwalen in een bos en gebruik al je zintuigen. Ga dus wandelen zonder doel. Doelloos wandelen. Slenteren. Lees ook eerst alle tips hier op de pagina!
  2. Doe een mindfulness bodyscan op een fijne plek in de natuur.
  3. Doe een grondingsvisualisatie. Gronden is het verbinden van je lichaam met de aarde. Het zorgt ervoor dat je uit je hoofd komt. Ga lekker staan. Stevig. Ogen geloken of gesloten. Laat je armen hangen, draai even met je nek. Haal 3 keer diep adem. En ruik de frisse lucht van het bos.
    Vervolgens breng je je adem naar je voeten en stel je voor dat er wortels uit je voeten groeien, Zo de aarde in. Diep. Tot de kern van de aarde. Voel die stevigheid.
    Laat dan al je zorgen en gedachten door je voeten via de wortels de aarde in stromen. Geef het de aarde cadeau. En vraag de aarde of ze wil aannemen wat jij niet meer nodig hebt.
    De volgende stap is om weer te voelen. In je lichaam. Waar voel je wat en kan je alles met een milde blik bekijken?
    Open ten slotte je ogen en voel de dankbaarheid dat je dit hebt kunnen delen.

DIY Shinrin Yoku mediataties om mee te nemen naar het bos

Ga op pad met een gids

Helemaal geweldig zijn de shinrin-yoku-sessies van Brenda Boela van Mori-Academy. Zij organiseert bosbad micro-avonturen in het midden van het land.

Tijdens deze workshop word je begeleid door een ervaren gids die je zal helpen bij het ontwikkelen van een diepgaande band met de natuur en het loslaten van stress en spanning. Je leert hoe je je zintuigen kunt openstellen voor de natuurlijke schoonheid om je heen en hoe je mindfulness kunt integreren in je dagelijkse leven.

Of je nu op zoek bent naar manieren om te ontspannen, je creativiteit te stimuleren of gewoon even wilt ontsnappen aan de drukte van het dagelijks leven, een Shinrin Yoku-workshop biedt de perfecte gelegenheid om op adem te komen en jezelf weer op te laden.

Yugen...

Ben je op zoek naar mindfulness oefeningen in de natuur, dan is het zaak dat je de essentie van shinrin-yoku 'voelt'. Dat je de schoonheid probeert te pakken van de natuur. De magie wil vatten die je ook kunt ervaren bij het zien van kunst of luisteren naar muziek. Dat je beseft dat je onderdeel bent van iets veel groters. Dat is schoonheid en kan een diepgaand gevoel opwekken van geheimzinnigheid en het verliezen van de tijd. In Japan noemen ze dit Yugen. De natuur heeft het vermogen yugen in ons op te wekken!

In Japan zijn er plekken aangewezen die speciaal bestemd zijn om shinrin-yoku te beoefenen, zoals parken, tuinen en bossen en worden de mensen aangespoord er gebruik van te maken. Het is de kunst om plekken te vinden waar mens en natuur in harmonie zijn. Dat is de filosofie van shinrin-yoku. Een wekelijks natuurbad in het groen omgeven zou al ideaal zijn voor de gezondheid.

Doreen Valiente: "De magie is overal om ons heen, in de stenen, in de bloemen, in de sterren, in de bries van de zonsondergang en de wolk van het ochtendgloren; het enige wat we nodig hebben is het vermogen om dit te zien en te begrijpen.

Shinrin-yoku oefeningen - mindfulness in de natuur

Thich Nhat Hanh

Zenmeester en boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh schreef vele boeken over stilte, bewust leven en meditatie. Geconcentreerd lopen, met je volle aandacht bij je ademhaling, is een unieke manier om in het hier en nu aanwezig te raken. Volgens Thich Nhat Hanh moeten we lopen niet beschouwen als een beweging van A naar B - elke stap is niet een reis maar een aankomst, een aankomst in aandacht, inzicht en het verlichtende besef dat je leeft. Enkel door je voeten in aandacht de aarde te laten raken, kun je een staat van volledige aandacht, volledig aanwezig zijn, bereiken. Door aandachtig te lopen, loop je weg uit het eeuwige zoeken, haasten en verlangen dat ons dagelijks leven beheerst.

Shinrin-yoku muziek

Even geen tijd om naar buiten te gaan? Mediteer dan eens met deze muziek die speciaal is opgenomen als shinrin-yoku-inspiratie.

Introduction to shinrin-yoku (Eng)

Mindfulness in de natuur. Ervaar de Japanse mindfulness trend van het bosbaden: Shinrin Yoku

Shinrin-yoku
De helende kracht van bosbaden

Boekentip

Annette Lavrijsen schrijft over de trend Shinrin-yoku, de Japanse kunst van het bosbaden.

In Japan weet men het al langer: de weg naar een gezonder, productiever en gelukkiger leven leidt door het bos. Meditatieve boswandelingen zijn er een populaire therapie tegen stress, futloosheid en andere kwalen. Volgens het Japanse principe shinrin-yoku (bosbaden) heeft de natuur niet alleen het vermogen haar bezoekers te verwonderen en te laten ontspannen, maar vergroot zij ook ons fysieke, mentale en emotionele welzijn: bloeddruk, hartslag en cortisolniveau dalen opvallend, de concentratie en het probleemoplossend vermogen nemen toe.

In het boek Shinrin-yoku beschrijft journalist Annette Lavrijsen de wonderbaarlijke relatie tussen de natuur, ons lichaam, onze geest en onze ziel. Aan de hand van haar eigen ervaringen laat zij zien hoe de westerse mens de Japanse kunst van het bosbaden in zijn eigen leven kan toepassen. Met behulp van eenvoudige oefeningen waarbij je de omgeving bewuster leert waarnemen en alle zintuigen getraind worden, laat ze zien hoe je via de natuur weer in verbinding kunt komen met jezelf. Voor de liefhebbers van 'Ikigai' en 'Hygge'.

Het boek 'Shinrin-yoku' van Annette Lavrijsen zorgt voor een heldere geest in een ontspannen lichaam.

 Shinrin-yoku Het Japanse geheim voor beter slapen, minder stress en een gezond, gelukkig leven

Shinrin-yoku
Het Japanse geheim voor beter slapen, minder stress en een gezond, gelukkig leven

Boekentip

De auteurs van Ikigai beschrijven opnieuw een onontdekt Japans geheim voor een lang en gelukkig leven

Iedereen kent wel dat rozige gevoel na een mooie boswandeling. Of je nou een half uurtje een rondje loopt of een stevige wandeling maakt van een paar uur, in het bos zijn geeft ons een weldadig gevoel. Wat als je dat gevoel kan versterken? Wat als je zelfs gelukkiger wordt in je dagelijkse leven door nét iets meer te doen in het bos dan alleen wandelen?

De schrijvers van de bestseller Ikigai beschrijven in Shinrin-yoku de Japanse kunst van het ‘bosbaden’. Dit onontdekte geheim gaat over je onderdompelen in het bos: al je zintuigen inzetten om de helende kracht van een boswandeling zo sterk mogelijk te ervaren. Francesc Miralles & Héctor García geven je praktische adviezen en nemen je vervolgens mee in alle geestelijke en lichamelijke voordelen van Shinrin-yoku: minder stress, beter slapen en zelfs een langer en gelukkiger leven.

Online Mindfulness Retraite

Online Mindfulness Retraite

Dagelijks vier meditatiesessies om aan mee te doen

Gestart op 29 maart 2020. Wees welkom om ook mee te doen! Instappen ieder moment mogelijk.

Online mindfulness training groepstraining, individuele training en buddy training

Online mindfulness training

groepstraining, individuele training en buddy training

Een keer per week (in totaal acht sessies) komen trainer en cursisten via een online verbinding bij elkaar.

SeeTrue is er ook voor jou!

Breed aanbod

Kies tussen een groepstraining, een buddy training of een individuele training!

Ook online

Seetrue verzorgt ook online mindfulness trainingen

> 6000 deelnemers

Vanaf 2007 meer dan 6000 tevreden deelnemers

Professionele trainers

SeeTrue trainers zijn allemaal VMBN categorie 1 gecertificeerd

Scherp geprijsd

Je betaalt voor een mindfulness groepstraining max € 290. Meer info.